Rác thải xây dựng là gì? Những thông tin cần biết về rác thải xây dựng

Rác thải xây dựng là một vấn đề ngày càng trở nên đáng quan tâm trong xã hội hiện đại, đi kèm với sự tăng cường hoạt động xây dựng và phát triển đô thị. Đây là một loại rác đặc biệt, xuất phát từ các công trình xây dựng, sửa chữa, hay thậm chí là phá hủy các công trình đã tồn tại. Vậy rác thải xây dựng là gì hay cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây.

Rác thải xây dựng là gì?

Chất thải xây dựng là thuật ngữ chỉ các loại rác thải, chất thải xuất hiện trong quá trình nghiên cứu, thi công xây dựng công trình mới, sửa chữa, phá hủy, cải thiện các công trình cũ, hoặc chuyển công trình sang một nơi khác ở nhiều hạng mục khác nhau (nhà ở, đường giao thông, cầu cống, đê điều …). Các thành phần của chất thải rắn xây dựng bao gồm vôi vữa, bê tông, gạch ngói vỡ, mái tôn, cốt thép, ống dẫn nước, thạch cao, bao bì đựng các loại vật liệu xây dựng … Nói chung, là tất cả những thành phần rác thải bị thải ra môi trường từ ngành xây dựng.

Rác thải xây dựng là gì
Rác thải xây dựng là gì

Mỗi ngày, hàng triệu mét khối rác thải xây dựng được tạo ra trên khắp thế giới. Mặc dù nó đóng góp vào sự phát triển kinh tế và cơ sở hạ tầng, nhưng rác thải xây dựng cũng mang theo nhiều vấn đề môi trường và sức khỏe cộng đồng.

Xem thêm: Thực trạng đáng báo động từ rác thải điện tử ở Việt Nam

Đặc điểm của rác thải xây dựng

Rác thải xây dựng có những tính chất đặc thù so với các loại rác thải khác, và những đặc điểm này thường đặt ra những thách thức, khó khăn đặc biệt trong quá trình quản lý và xử lý. Dưới đây là một số đặc điểm quan trọng của rác thải xây dựng:

Đa dạng về nguồn gốc: Rác thải xây dựng bao gồm nhiều loại vật liệu khác nhau như bê tông, gạch, kim loại, gỗ, nhựa, và nhiều vật liệu xây dựng khác. Đa dạng này làm tăng độ phức tạp trong việc phân loại và xử lý.

Khối lượng lớn: Do quy mô của các dự án xây dựng và sửa chữa, lượng rác thải xây dựng thường rất lớn. Điều này đặt ra thách thức về không gian lưu trữ và quy trình xử lý.

Rác thải xây dựng là gì
Đặc điểm của rác thải xây dựng

Tính chất nguy hiểm: Rác thải xây dựng có thể chứa các chất độc hại như amiang, chì, và các hợp chất hóa học từ vật liệu xây dựng. Việc xử lý và loại bỏ một cách an toàn là quan trọng để ngăn chặn tác động tiêu cực đối với sức khỏe con người và môi trường.

Khả năng tái chế cao: Một số vật liệu xây dựng có thể được tái chế, giảm áp lực lên tài nguyên tự nhiên. Tuy nhiên, quá trình tái chế đôi khi đòi hỏi công nghệ và hệ thống hỗ trợ phức tạp.

Phân loại khó khăn: Do sự đa dạng về loại vật liệu, quá trình phân loại rác thải xây dựng thường phức tạp và đòi hỏi sự chú ý và kiên nhẫn. Việc phân loại hiệu quả có thể giúp tối ưu hóa quá trình tái chế và giảm lượng rác đưa vào bãi rác.

Thách thức về quy trình phá hủy: Việc phá hủy rác thải xây dựng mà không gây tác động lớn đến môi trường là một thách thức, đặc biệt là đối với các vật liệu như bê tông và amiang.

Xem thêm: Tài nguyên thiên nhiên Việt Nam và những điều cần biết

Phân loại rác thải xây dựng

Dựa vào đặc điểm tính chất, chúng ta có thể chia rác thải xây dựng thành các loại sau:

Bê tông: Gồm các mảnh bê tông bị thải ra trong quá trình phá hủy, cải tạo hoặc thi công công trình.

Gạch, ngói: Gạch ngói vỡ, các mảnh gạch, ngói dư thừa được cắt tỉa.

Sắt thép: Gồm các mảnh sắt, thép, cáp sắt,… bị vứt bỏ khi tháo dỡ nhà cửa hoặc phần thừa trong quá trình xây dựng mới.

Gỗ: Gồm các loại phế thải gỗ, sản phẩm nội thất cũ hỏng, giàn giáo, cọc gỗ,… xuất hiện trong quá trình sửa chữa, xây dựng.

Nhựa: Các loại ống dẫn PVC, tấm nhựa, vật liệu nhựa giả đá, giả gỗ, vật liệu cách nhiệt…

Đất đá: Đất, đá, sỏi phát sinh trong quá trình đào bới, san lấp khi chuẩn bị mặt bằng thi công.

Các loại vật liệu xây dựng thừa, không sử dụng khác: Thủy tinh, gốm, sứ…

Rác thải xây dựng là gì
Phân loại rác thải xây dựng

Biện pháp xử lý rác thải xây dựng

Xử lý rác thải xây dựng đòi hỏi các giải pháp kỹ thuật và quản lý để giảm thiểu tác động tiêu cực đối với môi trường và hạn chế lượng rác đưa vào bãi rác. Dưới đây là một số giải pháp hiệu quả có thể áp dụng:

Thu gom, vận chuyển rác xây dựng từ nguồn đến điểm tập kết, trạm trung chuyển

Đây là một biện pháp đơn giản và hiệu quả để giảm thiểu những ảnh hưởng xấu của rác thải xây dựng đối với môi trường. Chúng ta nên thu gom rác ngay tại nguồn thay vì để rác thải lan tỏa ra môi trường sống quanh ta rồi mới xử lý sau. Điểm tập kết, trạm trung chuyển và các cơ sở xử lý là những nơi đã được các cấp có thẩm quyền duyệt quy hoạch xây dựng.

Việc vận chuyển rác phải tuân theo thời gian, lộ trình, tuyến đường, để bảo đảm an toàn giao thông. Cùng với đó, các phương tiện thu gom, vận chuyển chất thải xây dựng phải đảm bảo các tiêu chuẩn an toàn kỹ thuật, đã được các cơ quan chức năng kiểm tra và cấp phép. Khi vận chuyển đến điểm tập kết không để rò rỉ, rơi vãi những chất thải nguy hiểm cho người đi đường hoặc gây bụi.

Tái chế chất thải xây dựng

Nếu như giải pháp trên chỉ tập trung vào việc vận chuyển đúng quy cách thì việc áp dụng công nghệ tái chế trong xử lý chất thải xây dựng sẽ mang lại hiệu quả bền vững hơn. Từ đó, sẽ giảm được lượng rác thải từ các công trình đổ ra môi trường. Thay vì tiêu hủy tất cả loại rác thải xây dựng, chúng ta sẽ lựa chọn những loại có thể sử dụng lại để tái chế, tạo ra những vật liệu xây dựng mới như là gạch lát nền, gạch lát vỉa hè, đê chắn cát, chắn sóng … hoặc những sản phẩm, món đồ có ích cho cuộc sống.

Rác thải xây dựng là gì
Biện pháp xử lý rác thải xây dựng

Xử lý chất thải xây dựng bằng các phương pháp nghiền, sàng

Giải pháp này dựa trên việc sử dụng các loại máy móc tiên tiến, áp dụng công nghệ hiện đại để nghiền các loại rác xây dựng như vôi vữa, gạch ngói, bê tông … thành nhiều kích thước khác nhau. Sau đó, những loại rác xây dựng được nghiền nhỏ sẽ được sử dụng để làm vật liệu cho nhu cầu xây dựng hoặc phục vụ cho nhiều mục đích hữu ích như đắp nền móng, cải tạo những khu vực đất trũng.

Xử lý rác thải xây dựng bằng biện pháp chôn lấp

Đây là công nghệ xử lý chất thải xây dựng được nhiều nước đang phát triển lựa chọn. Lý do, quy trình thực hiện đơn giản, chi phí thấp, nhanh chóng “tiêu hủy” được lượng lớn rác xây xây dựng một lượt. Tuy nhiên, để thực hiện giải pháp này cần phải xây dựng bãi chôn bảo đảm vệ sinh an toàn, vững chắc và nhất định phải có vật liệu chống thấm, thu khí để không gây mùi cho khu dân cư xung quanh và ngăn ngừa nguy cơ ô nhiễm môi trường đất, cũng như môi trường nước ở nhiều khu vực chôn rác.

Xử lý chất thải xây dựng bằng biện phát đốt hủy 

Các loại chất thải xây dựng không thể chôn lấp nhưng có tính chất dễ cháy đều có thể áp dụng giải pháp thiêu đốt. Tùy vào từng loại rác thải mà quý khách sẽ lựa chọn loại lò đốt và công nghệ đốt phù hợp. Nếu sử dụng phương pháp đốt cháy truyền thống sẽ sinh ra khói và tro than thu được sau quá trình đốt vẫn phải đưa đi chôn lấp.

Trường hợp chọn giải pháp đốt chất thải không khói bằng công nghệ plasma sẽ có nhiều lợi thế hơn. Với phương pháp này, rác thải xây dựng không những được xử lý triệt để mà khí phát sinh trong quá trình đốt còn có thể dùng cho ngành công nghiệp sản xuất điện năng.

Rác thải xây dựng đóng vai trò quan trọng trong quá trình xây dựng, và việc quản lý chúng hiệu quả không chỉ giúp bảo vệ môi trường mà còn tối ưu hóa sử dụng tài nguyên và giảm thiểu chi phí.

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *