Mưa axit do đâu? Những tác hại của mưa axit mà bạn cần biết

Chắc hẳn ai trong số chúng ta cũng đã từng nghe về mưa axit, nhưng không phải ai cũng thể trả lời được câu hỏi mưa axit do đâu cũng như những tác động tiêu cực mà mưa axit gây ra cho con người và môi trường. Vậy hãy cùng Môi Trường Xanh tìm hiểu về mưa axit trong bài viết dưới đây nhé!

Mưa axit là gì?

Mưa axit còn được biết đến là Acid Rain ở trong Tiếng Anh là hiện tượng nước mưa và nước có chứa các chất ô nhiễm từ công nghiệp với độ pH thấp hơn 5.6. Nước mưa sẽ trở nên chua do có các hạt axit pha trộn vào. Ngoài ra, mưa axit cũng có thể tan chảy một số loại kim loại độc hại trong không khí làm cho nước mưa càng nguy hiểm hơn

Mưa axit do đâu, đây kết quả của lượng khí SO2NO2 thải ra từ các hoạt động sản xuất của con người trong lĩnh vực công nghiệp, hóa chất,… Con người sử dụng quá nhiều các nguồn năng lượng như than đá, dầu mỏ và các nhiên liệu tự nhiên khác một cách không có lý do nên gây ra hiện tượng trên.

Mưa axit do đâu
Mưa axit là gì

Thụy Điển là nơi người ta phát hiện ra mưa axit vào năm 1948 lần đầu tiên. Nhưng mãi cho đến năm 1852, thuật ngữ này mới được Robert Angus Smith – một nhà hóa học đến từ Scotland – đưa ra. Hiệp hội hóa học Hoàng gia cũng gọi ông là “cha đẻ của mưa axit”.

Những nơi bị ảnh hưởng nặng nề bởi mưa axit trên thế giới là các quốc gia Đông Âu từ Ba Lan đến Scandinavie phía bắc. Sau đó là các nước ở phía đông Hoa Kỳ và đông nam Canada. Bên cạnh đó, các nước Đông Nam Á cũng không thoát khỏi hiện tượng này, ví dụ như bờ biển đông nam Trung Quốc và Đài Loan.

Việt Nam bắt đầu chú ý hơn đến mưa axit từ những năm 90. Mưa axit là một trong những tai họa đáng sợ nhất trên hành tinh. Chúng gây nguy hiểm cho sự sống và phát triển của nhiều loài vật, ảnh hưởng đến môi trường sống, sức khỏe của con người, và làm hao mòn nhiều công trình kiến trúc.

Xem thêm: Hiện tượng mưa đá tốt hay xấu, có ảnh hưởng gì hay không?

Mưa axit do đâu?

Để trả lời cho câu hỏi mưa axit do đâu thì mưa axit có nhiều nguyên nhân, nhưng chủ yếu là do hoạt động của con người và sự biến đổi của tự nhiên. Các hoạt động này góp phần lớn làm cho các hợp chất chất hóa học trong không khí tăng cao và tạo ra mưa axit.

Hoạt động của con người

Con người đã thải ra môi trường nhiều loại hóa chất khác nhau trong nhiều năm qua. Ví dụ như các nhà máy điện thải ra không khí nhiều sulfur dioxide và nito oxit, do đốt các nhiên liệu hóa thạch, than đá,… Hoặc khí thải từ xe cộ, sinh hoạt, cũng đóng góp vào lượng khí thải vào không khí.

Sự biến đổi của tự nhiên

Núi lửa phun trào, cháy rừng, sấm sét, thời tiết khắc nghiệt…làm cho lượng oxit lưu huỳnh và oxit nitơ trong không khí tăng thêm. Chúng hợp với hơi nước trong khí quyển, tạo ra axit dưới 2 hình thức: mưa axit, tuyết, sương mù, hoặc khô như khí gas.

Quá trình hình thành mưa axit

Mưa axit là hiện tượng axit ngưng tụ dưới dạng mưa. Trong đó, axit chủ yếu từ nitơ và lưu huỳnh. Cụ thể là sự hợp nhất của oxit phi kim (SO2, NO, NO2,…) và nước. Trong đó, nước là tự nhiên, còn các oxit chủ yếu do con người tạo ra từ các hoạt động (hoạt động đốt cháy than đá, dầu mỏ và các nhiên liệu khác, chất thải từ các nhà máy công nghiệp…).

Mưa axit do đâu
Quá trình hình thành mưa axit
Vì vậy, có thể suy ra mưa axit do đâu là dựa trên các phương trình phản ứng hóa học như sau:
2SO2 + O2 + 2H2O → 2H2SO4

2NO + O2 → 2NO2

4NO2 + O2 + 2H2O → 4HNO3

H2SO4 và HNO3 được tạo ra sẽ tan vào nước mưa, tạo thành mưa axit. Trong đó, axit H2SO4 là thành phần chính của mưa axit.

Tác hại của mưa axit

Sau khi đã hiểu được mưa axit do đâu thì đoạn viết sau đây sẽ nêu rõ những tác hại của nó. Đây là một hiện tượng môi trường đe dọa đến sức khỏe của hệ sinh thái và con người. Được hình thành khi các khí lưu huỳnh và nitơ tương tác với các hạt nước trong không khí mang theo sự hủy diệt đáng kể. Tác hại của mưa axit trải rộng từ đất đai đến nước ngầm và mặt đất, tạo ra một chuỗi ảnh hưởng ngày càng lan rộng.

Ảnh hưởng đến sức khỏe con người

Mưa axit gây ra nhiều tác hại cho sức khỏe con người, đó là điều chúng ta cần quan tâm. Nếu bạn dùng nước mưa để sinh hoạt như rửa mặt, tắm, giặt giũ,… có chứa chất axit sẽ làm cho da bị nhiễm nấm, ngứa, hoặc viêm da nặng. Đặc biệt, khi bạn dùng nước mưa để nấu ăn thì rất dễ gây ảnh hưởng đến đường ruột, hệ tiêu hóa. Trong nước mưa có nhiều chất có hại cho sức khỏe con người, chúng có thể xâm nhập vào thức ăn hoặc nước uống.

Khi bạn dùng nước mưa để nấu ăn thì gây ảnh hưởng đến đường ruột, hệ tiêu hóa. Do đó, các thực phẩm bị nhiễm bẩn này có thể gây hại cho các dây thần kinh ở trẻ em. Nếu trường hợp nặng có thể ảnh hưởng đến não bộ và gây tử vong. Các nhà khoa học đã nghiên cứu và chứng tỏ rằng các chất kim loại trong nước mưa sẽ gây ra bệnh Alzheimer. Bên cạnh đó, nước mưa còn làm suy giảm sức đề kháng và đường hô hấp của con người, vì trong nước mưa không có các chất khoáng cần thiết cho cơ thể.

Ảnh hưởng đến khí quyển

Không những gây ra nhiều tác hại cho sức khỏe con người mà còn làm ảnh hưởng đến bầu khí quyển, gây ra những hậu quả xấu lâu dài cho trái đất. Khi mưa axit liên tục sẽ làm giảm tầm nhìn do trong bầu khí quyển có các hạt sulfate, nitrate.

Bầu khí quyển sẽ có các sương mù axit, làm giảm khả năng truyền ánh sáng của mặt trời. Đặc biệt là ở vùng Bắc Cực, hiện tượng này đã làm ảnh hưởng đến sự sống của địa y và quần thể tuần lộc, nai tuyết.

Mưa axit do đâu
Tác hại của mưa axit

Ảnh hưởng tiêu cực đến các sinh vật dưới nước

Mưa axit làm giảm sự sống và phát triển của các sinh vật dưới nước, vì mưa axit có độ pH thấp làm cho độ pH trong nước cũng thấp. Nếu mưa axit nhiều trong ao hồ, sẽ làm cho các sinh vật yếu dần và chết.

Mưa axit cũng ảnh hưởng đến nước biển và các sinh vật biển. Hiện tượng này làm cho các loài cá khó hấp thụ chất dinh dưỡng, muối và oxy. Đặc biệt, độ pH trong nước biển bị giảm làm cho cân bằng muối trong các mô bị rối loạn.

Bên cạnh đó, mưa axit làm giảm khả năng giữ nồng độ canxi của sinh vật biển. Ảnh hưởng đến quá trình sinh sản, làm cho xương và cột sống bị méo mó và yếu.

Ảnh hưởng lớn đến cây trồng

Mưa axit không những làm hại cho động vật mà còn làm ảnh hưởng đến thực vật, đặc biệt là các loại cây trồng. Khi có hiện tượng mưa axit, nước sẽ thẩm thấu vào đất và tan chảy các chất độc hại trong đất. Rễ cây sẽ hút và bị ảnh hưởng đến năng suất cây trồng.

Bên cạnh đó, nước mưa còn làm rửa trôi các chất dinh dưỡng trong đất, làm cho cây không thể hấp thụ, rồi yếu dần và chết. Mưa axit còn tạo ra không khí lạnh và lấy mất lớp phủ sáp bảo vệ của lá, làm cho lá bị tổn thương và cây không còn khả năng phát triển tốt, dẫn đến chết cây.

Ảnh hưởng lớn đến các công trình kiến trúc

Mưa axit gây ra nhiều thiệt hại vật chất cho con người bằng cách làm xói mòn bề mặt các công trình kiến trúc. Một ví dụ rõ ràng là nó đã làm tan chảy các loại đá như sa thạch, vôi, cẩm thạch.

Bên cạnh đó, hiện tượng này còn làm ăn mòn các đồ làm từ sứ hay dệt may, sơn và kim loại. Các đồ dùng được làm từ da và cao su sẽ bị hư hại và ăn mòn do tiếp xúc trực tiếp.

Xem thêm: Phòng chống sốt xuất huyết – đảm bảo vệ sinh môi trường có thực sự quan trọng?

Biện pháp khắc phục mưa axit

Hiện nay, nhờ nghiên cứu sâu sắc về nguồn gốc và cơ chế hình thành mưa axit, con người đã tìm ra được nhiều giải pháp để đối phó với hiện tượng thiên nhiên này. Cụ thể đó là:

Giảm thiểu lượng khí thải ra môi trường

Theo nghiên cứu, việc giảm lượng khí thải từ các phương tiện giao thông, hay từ các khu công nghiệp là một bước then chốt để giải quyết vấn đề mưa axit. Ví dụ như kiểm soát và loại bỏ hoàn toàn lượng lưu huỳnh và nitơ trong dầu mỏ, than đá trước khi sử dụng (bằng phương pháp vật lý, phương pháp vi sinh vật,…).

Mưa axit do đâu
Biện pháp khắc phục mưa axit

Ưu tiên sử dụng năng lượng tái tạo

Bạn nên hạn chế sử dụng nhiên liệu hóa thạch (dầu, khí tự nhiên, than đá) và thay vào đó là các nguồn năng lượng thiên nhiên như gió, năng lượng mặt trời,…

Quản lý nguồn nước

Quản lý nguồn nước hiệu quả, kiểm tra nguồn nước định kỳ để tránh tăng độ axit của nước.

Nâng cấp, cải tiến và sử dụng “phương tiện giao thông xanh”

Cải tiến các động cơ trong các phương tiện giao thông theo tiêu chuẩn EURO (Quy định về giới hạn của từng loại khí thải đối với xe được bán ra trong Liên minh Châu Âu và các quốc gia thành viên khu vực kinh tế Châu Âu.

Thực hiện đúng các bước xử lý nước thải

Các doanh nghiệp, nhà máy, người dân cần chấp hành nghiêm túc các quy tắc về xử lý nước thải. Có thể áp dụng một số biện pháp thông dụng như: lọc bụi, sử dụng các thiết bị loại bỏ NO2 và NOx trong quá trình sản xuất,… để hạn chế lượng khí thải.

Quản lý nông nghiệp và bảo vệ rừng

Sử dụng phân bón chất lượng và phù hợp, ngăn chặn cháy rừng, cấm nạn phá rừng cũng là cách hạn chế khí NH3 và NOx trong không khí. Các nhà máy, xí nghiệp cần thiết kế ống khói thật cao để giảm ô nhiễm. Đặc biệt, các nhà máy nhiệt điện cần gắn thêm thiết bị khử sunphua.

Nhà nước cũng cần có những chiến dịch truyền thông nhằm nâng cao ý thức bảo vệ môi trường của toàn dân.

Mong rằng bài viết này đã mang đến cho bạn đọc những kiến thức bổ ích về mưa axit do đâu, sự hình thành và các giải pháp khắc phục mưa axit. Cảm ơn bạn đã dành thời gian để đọc bài viết của Môi Trường Xanh.

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *